توصیف مختصری از منطقه :

دشت محمد آباد در قسمت جنوبی شهرستان ساری قرار دارد که به فریم صحرا هم مشهور می باشد. منطقه فریم صحرا وسعت بسیار زیادی دارد که خود از چند منطقه کوچکتر تشکیل شده است که یکی از آن مناطق کوچک در پیش بومیان آن منطقه به دروازوک مشهوراست. دروازوک متشکل از دامنه های پر شیب جنگلی و صخره های کوتاه کوه سنگ لت ده و امتداد شیرین رود و انتهای دریاچه سلیمان تنگه می باشد.

در گذشته این دره از راه های گذر به شمار میرفت که در منطقه آثاری از بناهای دیده بانی شکل وجود دارد و همچنین غاری که در این دره وجود دارد هم به همین منظور از آن استفاده میکردند که این غار در نزد بومیان به کوتر کالی و یا دروازوک مشهور است.

شرح برنامه شناسایی و گشایش :

در تاریخ 15/1/89 شناسایی مختصری در منطقه دروازوک انجام شد. (تیم اعزامی متشکل از علیرضا قاسم پور ، خانم عرب ، مرتضی جونیان ، کمیل قاسم پور ، کسری قاسم پور) تا مقدمات برای اجرای برنامه اصلی فراهم گردد.

گروه برای شناسایی کامل و گشایش مسیر غار کوتر کالی در تاریخ 20/1/89 از شهرستان ساری، ساعت 5:30 حرکت خود را اغاز کرد و وارد جاده ساری- سمنان شد و در دوراهی تاکام مسیر خود را به سمت دودانگه ادامه داد و  بعد از  عبور از سد سلیمان تنگه وارد جاده فرعی خاکی "امامزاده ابراهیم" شد و بعد از طی مسافتی به اعماق دره که جاده در آن سرازیر میشود رسید.

گروه بعد از پل از ماشین جدا شده و به دو گروه ، یک گروه شش نفره به سرپرستی کمیل قاسم پور برای شناسایی و گشایش غار و گروه 17 نفره به سرپرستی رئیس هیات آقای قاسم پور برای پیمایش دره تقسیم شد.

گروه اعزامی برای غار حرکت خود را سریعتر از گروه اول آغاز کرد و بعد از پیمایش حاشیه شیرین رود و در چند نوبت تغییر مسیر از یک سمت به سمت دیگر  رودخانه به قسمت های باریک دره رسید. گروه به خاطر وجود صخره ها در اعماق دره به ناچار مسیر را به سمت ارتفاعات بالاتر و جنگلی تغییر داد که بعد 2 ساعت به دهانه غار رسید البته برای رسیدن به دهانه غار مسیرهای آسان تر و نزدیکتر هم وجود دارد. گروه پیمایش خود را از یال مقابل داهنه غار انتخاب کرد که راحتر بتواند دهانه را پیدا کند چون دهانه در پشت درختان انجیر و بوته های بلند شمشاد مخفی شده است که نمیتوان از عمق دره یا حاشیه شیرین رود دهانه را پیدا نمود.

با گذر از دهانه به خاطر فنی شدن مسیر خانم های میرجانی ، نامی ، نادری و بهنام امانی زاده در فضای اولیه غار ماندند و کشیدن کروکی و متراج آن فضا را به عهده گرفتند و کمیل قاسم پور و محمد آهنگر به مسیر ادامه دادند و کارهای دو مسیر دیگر را انجام دادند و همچنین مقدمات را برای آمدن دیگر اعضا به ادامه مسیر فراهم نمودند. تیم به مدت 3 ساعت در غار ماند و در طی این زمان گروه اول هم به اعضا ملحق شد که بعد از بازدید از غار، کل گروه به امتداد دره یعنی به سمت جنوب و روستای کارچا ادامه مسیر دادند و از آنجا به سمت ساری برگشتند.

توصیف مختصری از داخل غار :

غار کوتر کالی دو دهانه دارد که دهانه اصلی آن به ابعاد 4 / 5.5 متر و دهانه دوم که در بالای دهانه اصلی قرار دارد به ابعاد 40 / 70 سانتیمتر میباشد. با گذر از دهانه به فضای اولیه غار میرسید که گنبدی شکل به عمق 8.5 متر و ارتفاع سقف در وسط 4 متر است. در انتهای این فضا یک حفره دالانی شکل رو به بالا وجود دارد که ارتفاع آن 10 متر و قطر آن در اکثر نقاط 4 متر می باشد. در ارتفاع 5 متری این دالان مسیر اول قرار دارد که ابعاد ورودی آن 90/160 و طول آن 20 متر که با شیب ملایمی به سمت بالا و جنوب شرق و شرق میرود. اوایل مسیر را میتوان خمیده طی کرد ولی برای ادامه آن به شکل سینه خیز باید از پیچ و خمهای گذشت و در انتها مسیر به حدی باریک میشود که انسان قابل گذر از آن نیست.

در ارتفاع 9 متری حفره دالانی شکل مسیر دوم قرار دارد که ابعاد ورودی آن 1/2 متر و طول آن 8 متر که با شیبی بیشتر از شیب مسیر اول به سمت بالا و جنوب شرق و شرق میرود. این مسیر هم همانند مسیر اول است که اوایل مسیر را میتوان خمیده طی کرد ولی برای ادامه آن به شکل سینه خیز باید از پیچ و خمهای گذشت و در انتها مسیر هم همانند مسیر اول به حدی باریک میشود که انسان قابل گذر از آن نیست.

در ارتفاع 8 متری حفره دالانی شکل حدودا در مقابل ورودی مسیر بالایی غار دهانه دوم قرار دارد که نور ملایمی از آن به داخل حفره می تابد.

تیم شناسایی و گشایش: کمیل قاسمپور ، محمد آهنگر ، بهنام امانی زاده ، آمنه میرجانی ، پگاه نامی ، مارال نادری ـ 1389

گزارش و عکس از : کمیل قاسم پور

غار دروازوک یا کوترکالی