«تنها صعودکنندگان می توانند عظمت مسیر خورشید و غار اسپهبد خورشید را درک کنند»
معرفی مسیر خورشید
نام منطقه: خطیرکوه
مبدا صعود: سه راه خطیر کوه ، بعداز دوآب
نام دیواره: طاق غار - قلعه اسپهبد خورشید
نام مسیر: خورشید
نوع سنگ: آهکی
نوع صعود: مصنوعی
طول مسیر: 100متر
درجه سختی: TD (خیلی سخت و دشوار)
درجه ایمنی:A1 (به لحاظ ایمنی مسیر)
تعداد کارگاه: 5 عدد
میانی ها: 85 عدد رول هیلتی 10 میل
ارتفاع مسیر: 80 متر
محل بیواک: پای دیواره (قسمت مخازن و بالای پی های ساروجی)
تجهیزات: تجهیزات صعود مصنوعی دیواره
بهترین زمان صعود: فصل تابستان
سریع ترین زمان صعود: 6 ساعت
وضعیت آنتن دهی موبایل: دارد (همراه اول – ایرانسل)
مختصات جغرافیایی:N: 00 00 00 E: 00 00 00
تاریخ گشایش: سال 86 به مدت یک سال در برنامه های متوالی
تیم گشایش مسیر: داوود لشکری ، پرویز حبیبی ، زنده یاد علی اکبر ابراهیم پور و همراهی عده ای از کوهنوردان شهرستان ساری
گزارش از: کمیل قاسم پور و توضیحات پایانی برگرفته از کتاب خورشید به تالیف محمد کشاورز دیوکلایی
توضیحات: زمانی می توان عظمت غار اسپهبد خورشید را کاملا حس کرد که مسیر شاهنشین غار و یا مسیر دیواره نوردی خورشید را صعود نمائید و همچنین با صعود از این مسیر رکاب خور خورشید می توانید درک کنید که کسانی که در گشایش این غار تلاش نمودند با توجه به شرایط منطقه اهم از دشواری مسیر دسترسی به دهانه ، نبود چهارپا برای حمل بار ، نداشتن دلر شارژی و همچنین سطح دیواره نوردی آن زمان در استان و نبود امکانات دیگر ، چه سختی هایی را برای گشایش این مسیر رکاب خور در شیب منفی طاق تحمل نمودند.
دهانه غار از بزرگترین دهانه های غار در دنیا می باشد و شیب منفی ، مسیر آن را جزئی از بزرگترین و مشکلترین مسیرهای رکاب خور ایران قرار می دهد.
دسترسی به دهانه غار: برای رسیدن به غار از سمت چپ دهانه از میدان تیر ، مسیر کوهپیمایی خود را شروع کنید و با کمی ارتفاع گرفتن به پاکوب کاملا مشخصی بر می خورید که شما را در شیب تند و گذر از باریکه راه ها به دهانه می رساند.
دسترسی به پای مسیر خورشید: برای رسیدن به شروع مسیر خورشید می توانید به سمت چپ دهانه ، به قسمت مخازن بروید. (لطفا در پیمایش این قسمت احتیاط کامل را بعمل آورید) در این قسمت با مجهز شدن به تجهیزات فنی ، مسیری دسترسی به طول 20 متر را که در چند متر اول بصورت ابزار گذاری و در انتها با میانی گرفتن از دو بولت 10 و در نهایت وقتی به سکوی میانی دهانه می رسید کارگاه زنجیر را مشاهده می کنید که انتهای مسیر دسترسی است و همچنین دیگر دوستان می توانند این مسیر را بصورت قرقره ای صعود کنند. از کارگاه زنجیر به کارگاه اول مسیر خورشید ، بستری سست ساروجی با شیب کم به طول تقریبی 10 متر وجود دارد که می توانید برای بالا بردن ایمنی دیگر نفرات این قسمت از مسیر را طناب ثابت قرار دهید.
«دلیلی که باعث شد مسیر دسترسی برای رسیدن به شروع مسیر خورشید ایجاد گردد پرهیز از صعود پی ساروجی سمت راست مسیر که باعث میشد درطول زمان با گذر بازدیدکنندگان، بنا تخریب و خطر ریزش سنگ بوجود آید»
شرح مختصر از صعود مسیر خورشید: در مجموع هر 5 طول مسیر خورشید دشواری خاص خود را دارد که از این میان دشواری صعود طول اول و پنجم و طولانی بودن طول چهارم به سختی مسیر افزوده است
-
از سختی های مسیر طول اول می توان فاصله زیاد چند رول اول و کارگاه معلق اول را
ذکر کرد
- طول دوم و سوم دشواری خاصی ندارند و همچنین شرایط کارگاه ها نیمه راحت هستند
- از سختی های مسیر طول چهارم می توان طولانی بودن مسیر را ذکر کرد و همچنین معلق
بودن بر روی بیشتر بولت ها و کارگاه معلق را هم در طول چهارم و هم طول پنجم تجربه
کنید
تاریخچه شناخت غار اسپهبد خورشید و آخرین اقدامات انجام شده در راستا شناخت غار :
از راه قلعه دیو سفید یعنی 10 کیلومتری جاده آسفالته کنونی دوآب – ورسک دست یافتنی است. از این محل راهی به سمت چپ منشعب می شود که پس از پیمودن حدود 1500 متر ما را به طاقی عظیم و طبیعی می رساند. این طاق در دیواره ای تپه صخره ای به ارتفاع حدود 350 متر از جاده آسفالته ایجاد شده است. اختلاف رنگ دیواره صخره ای با محیط خود از کیلومترها فاصله قابل دیدن است. (49:1381)
هیات غارشناسان ایران ، نخستین گروهی بودند که در سال 1337 به این غار صعود کرده و بخشهایی از آن را شناسایی کردند. این گروه به سرپرستی چنگیز شیخلی به شناخت دقیق این غار پرداختند. پلان و نمایی از غار و بقایای معماری آن را شیخلی طراحی کرد.
پس از آن تا سال 1388 گروه های فراوانی به غار صعود کردند.
طی برداشت های میدانی انجام شده توسط داوود لشکری (از سنگ نوردان استان مازندران) ارتفاع دهانه غار 100 متر و قطر افقی آن نیز 85 متر است.
بررسی های بیشتر برای شناخت معماری غار اسپهبد خورشید از سال 1387 آغاز شد. شناسایی و برداشت معماری جبهه غربی دهانه غار ، که شامل دو فضای اصلی و در بخش هایی بقایای نامفهوم معماری بوده است ، نخستین اقدامات انجام شده بود. مهمترین بخش این جبهه از دهانه غار ، شاهنشین است که در بالاترین قسمت قرار دارد. با توجه به تخریب ها و آسیب های وارده (چه طبیعی و چه انسانی) شناخت بیشتر از وضع موجود فضاهای معماری ، ضروری به نظر می رسد.
برای شناسایی دقیق تر معماری فضاهای بیرونی و داخلی غار گروه کوهنوردی بیگوال به سرپرستی داوود لشکری و اعضای تیم در بخش فنی : پرویز حبیبی ، مرحوم علی اکبر ابراهیم پور ، کمیل قاسم پور ، حدیث نظرزاده ، میلاد احسانی ، محمد آهنگر بودند و همچنین وظیفه شناسایی و بخش میدانی این پروژه به عهده نگارنده (یکی از اعضا پروژه قلعه های مازندران) بود.
«برای دریافت اطلاعات کامل از فضای داخلی غار و معماری بنا به کتاب خورشید – محمد کشاورز دیوکلایی مراجعه فرمائید»
